BİYOGRAFİ, Hatırat, Kitap, SAĞLIK, İNCELEMELER

Hatırda Kalanlar-Münci Kalayoğlu

“Yüzyılın Beyin Cerrahı” Gazi Yaşargil, Nobel Kimya Ödülü sahibi Aziz Sancar, şimdilerde senatör adaylığını açıklayan Mehmet Öz ve son dönemde de Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının üreticisi Özlem Türeci ve Uğur Şahin çifti… Bu saydığımız isimler dünya çapında bilinen Türk hekimlerden birkaçı fakat şimdi zikredeceğimiz Münci Kalayoğlu ise muhtemelen pek çoğunuzun ilk defa duyacağı bir hekim. Bu yazımızda, yaptığı binlerce nakil ameliyatı ile hem dünyanın hem de ülkemizin cerrahi alandaki gelişiminde çok büyük role sahip olan Münci Kalayoğlu’nu ve kendi hayatını yazdığı “Hatırda Kalanlar” kitabını inceleyeceğiz.

SAĞLIK

Uyumsuz Hayal Kurma Sendromu (Maladaptive Daydreaming Sendrome)

Hayal kurmak, insanların neredeyse hepsinin yaptığı ve hayatlarında sahip olamadığı veya sahip olmayı arzuladığı, bu uğurda çaba harcadığı şeylerin gerçekleştiğini düşünmesi sonucu oluşan bir durumdur.  Çoğu psikiyatr özellikle bebek ve çocukların hayal kurmasının onların yaratıcılığını ve zeka seviyesini geliştireceğini belirtir. Ancak kurduğumuz bu hayaller bizi gerçeklikten koparıyor ve hayatın doğal akışından geri kalmamıza neden olacak kadar yoğun hale geliyorsa, oluşan bu duruma da Maladaptive Daydreaming Syndrome (MDS) deniliyor. (MDS’in Türkçe karşılığı ise uyumsuz hayal kurma anlamına gelmektedir.)

SAĞLIK

Diyabet

Kandaki şeker seviyesinin normal değer aralığı olan 70-100mg/dL değerinin üstüne çıkıyor olması genellikle diyabet belirtisidir. Hastalıkta kan şekerinin normal değer üzerinde olmasının birçok sebebi vardır ama özellikle ülkemizde en sık rastlanan diyabet sebebi yeme bozukluğudur. Aşırı, sık ve fazla yemek yeme, düzensiz beslenme gibi etmenler yemek bozukluklarına ve yemek bozuklukları da diyabete yol açmaktadır. Ayrıca diyabet sadece yeme bozukluğu ile değil, hareketsiz yaşam tarzı, hormonal, genetik, tümör kaynaklı ve başka birçok durum ile gözlemlenen direkt olarak ölümcül olmasa da birçok ölümün en yaygın alt sebeplerinden biri olan bir hastalıktır. Çünkü diyabet vücutta özellikle anti-inflamatuar (bağışıklık sisteminin etkisini azaltıcı) etki yaptığından, diyabeti olan hastalarda vücut hastalıklarla mücadele etmede zorluk yaşar.

ÇEVİRİ, SAĞLIK, Tıp Tarihi

Dünyayı Değiştiren 7 İlaç

İnsanlar binlerce yıldır şifa bulmak amacıyla iksirler içmiş, buharlar solumuş ve merhemler sürmüşlerdir. Ancak çok az sayıdaki ilaç tıbbın temelini sarsacak derecede devrim yaratmıştır. Bu ilaçlardan yedi tanesi, sizleri şaşırtabilecek bazı gerçeklerle birlikte aşağıda listelenmiştir.

SAĞLIK

Şekerin Karanlık Gerçeği

Şeker bize ne kadar basit gözükse de aslında uğruna birçok insanın ölüp, köleleştirildiği bir besin maddesidir. Hollandalılar şeker kamışı arazisi elde etmek için New York’u (o zamanki adıyla New Amsterdam) İngilizler’e vermişti. Şeker için birçok savaş yapılmış, Afrika’dan birçok köle Amerika’ya götürülmüştür. Tadı güzel tarihi acı olan bu gıda için Fransız yazar Bernardin de Saint-Pierre “Kahve ve şekerin Avrupa’nın mutluluğuna katkısını bilmiyorum ama o iki bitkinin, dünyanın her iki yakasına da felaket getirdiğini biliyorum.” demiştir.

ÇEVİRİ, Bilimsel Makale, SAĞLIK

Aşılar Sayesinde Unutmuş Olabileceğiniz 4 Hastalık

Bu yazıyı 4 dakikada okuyabilirsiniz Yaygın aşılama, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki birçok tehlikeli ve ölümcül hastalığın azalmasına, hatta neredeyse tamamen ortadan kalkmasına yardımcı oldu. Philadelphia Doktorlar Koleji’nin (The College of Physicians of Philadelphia) online bir kaynağı olan The History of Vaccines'in (Aşılar Tarihi) editörü epidemiyolojist René Najera, "Riski ölçmede çok kötüyüz" diyor ve ekliyor: "Ve bu yüzden, bir… Okumaya devam et Aşılar Sayesinde Unutmuş Olabileceğiniz 4 Hastalık

SAĞLIK, Tıp Tarihi

İçimizdeki Gizemin Çözülmesi: Anatominin Babalarının Hikayesi

1539’da Padualı bir hâkimin Vesalius’un çalışmalarına ilgi duymaya başlamasıyla birlikte diseksiyon malzemesi desteği artmış ve idam edilmiş suçluların bedenlerini kullanma izni almıştır. Bu durum, dini sebeplerle anatomi çalışma izni yalnızca hayvanlarla -çoğunlukla maymunlarla- sınırlandırılmış olan Galen’le aralarında belirgin bir farka yol açmıştır. Vesalius, gözlemlerinin Galen’le farklılıklar gösterdiğini ve insanların maymunlarla aynı anatomiyi paylaşmadığını fark etmiştir.

SAĞLIK

Tıbbın İçinden

Tıp, yaşamı paylaşma sanatıdır derler. Ben bu tanımın yeterli olmadığını düşünüyorum. Doktor, kişi hastalandığında hastasıyla hayatı paylaşmaz, kendi hayatını ortaya koyar onu kurtarmak için… Kendi hayatından, zamanından alır hastasına verir. Böyle kutsal bir meslektir doktorluk. Gelin, hep beraber dünyanın en minik savaşçısı Eliska bebeğin mücadelesini ve her gün, tekrardan kendini tanımak zorunda kalan Henry Molaison'un hikayesini inceleyelim.

Hatırat, Kitap, SAĞLIK, İNCELEMELER

İki Doktor Bir Yolculuk

İki Doktor Bir Yolculuk, Amerikalı doktor Warren Winkler’ın 1959 – 1967 yılları arasında Kayseri/Talas’taki Amerikan Kliniğinde, dönemin Türkiyesi’nin sağlık hizmetleri açısından zor şartlarında Tohtur Salih ile verdikleri mücadeleyi anlatan kitaptır. Kitap o dönem Winkler’in tuttuğu tıbbi kayıtlar ve günlükleri, ayrıca Tohtur Salih’in günlüklerini içermekte olup Winkler’in günümüzün bakış açısıyla o zamanı değerlendirmesini de barındırmaktadır.

SAĞLIK, Tıp Tarihi

Tıbbın Babası Hipokrat

Yunan bir hekim olan Hipokrat, klinik bulguların gözlemiyle akılcı sonuçları eşleştirmesi sebebiyle Batı tıbbının babası olarak anılmaktadır. Kendisine atfedilen öğretiler aracılığıyla Hipokrat’ın, hastalıkların tanrılar ve batıl inançlardan ziyade doğal etkenlerden kaynaklanan unsurlar olduğunu düşünen belki de ilk kişi olduğu düşünülmektedir. Tıbbi uygulamanın temellerini belirleyerek ve Hipokrat Yemini aracılığıyla hekimin rolü ve etik üzerinde çığır açan bir görev alarak tıbbın ayrı bir bilimsel söylem olarak kurulmasına yardımcı olmuştur.