Bu yazıyı 3 dakikada okuyabilirsiniz.
Gettysburg Muharebesi’nin üçüncü gününde Konfederasyon (Confederate) Generali Robert E. Lee’nin Birlik (Union) hattını kırmaya yönelik son girişimi feci bir felaketle sonuçlanır ve bu, Amerikan İç Savaşı’nın en belirleyici savaşını sona erdirir.
Haziran 1863’te, Chancellorsville Muharebesi’ndeki ustaca zaferini takiben, General Lee, bir yıldan kısa bir süre içinde Birlik kuvvetlerine ikinci kez saldırdı. 75.000 kişilik Kuzey Virginia Ordusu’nu Potomac Nehri boyunca Maryland üzerinden Pensilvanya’ya götürerek Kuzey Toprakları’nda hem Birlik’in gelecekteki savaş çabalarını bozmayı hem de Britanya ve Fransa’nın Konfederasyon lehine savaşa dahil olmasını sağlayacak büyük bir savaşı kazanmaya çalışıyordu. 90.000 kişilik güçlü Potomac Ordusu Konfederasyon kuvvetlerini Maryland’e kadar takip etti fakat ordu komutanı General Joseph Hooker, hala Chancellorsville Muharebesi’ndeki yenilgisinin acısını çekiyordu ve Lee’yi daha fazla takip etmekte isteksiz görünüyordu. Bu esnada Konfederasyon Ordusu güçlerini bölerek Pensilvanya’nın başkenti Harrisburg gibi çeşitli hedefleri araştırıyordu.
28 Haziran’da Başkan Abraham Lincoln, Hooker’ı General George Meade ile değiştirdi ve böylece Lee, Potomac Ordusu’nun Maryland’deki varlığını öğrendi. Lee, ordusuna, bir bağlantı kasabası olan Gettysburg civarında yoğunlaşmasını ve Federal Ordu ile karşılaşmaya hazırlanmasını emretti. Aynı zamanda Meade, gücünün bir kısmını Pennsylvania’ya gönderdi ama Meade, Maryland’deki Pipe Creek’te bir savunma yapmayı amaçlıyordu.
1 Temmuz’da, General Henry Heth komutasındaki bir Konfederasyon bölüğü, malzemeleri ele geçirmek için Gettysburg’a yürüdü, ancak bunun yerine Birlik’in üç süvari tugayıyla karşılaştı. Böylece Gettysburg Muharebesi başladı ve, Lee ve Meade, devasa ordularına henüz hazırlıksız olan savaş alanında birbirlerini karşılamalarını emretti. Birlik süvarileri -Federal destek kuvvetleri yetişene kadar geçen sürede- üstün sayıdaki Konfederasyon kuvvetlerine karşı meydan okurcasına bölgelerini koruyabildi. Daha sonra, Konfederasyon kuvvetleri takviye edildi ve öğleden sonra yaklaşık 19.000 kişilik Federal kuvvet, 24.000 kişilik Konfederasyon kuvvetiyle karşılaştı. Lee, kısa bir süre sonra savaş alanına geldi ve ordusuna, Birlik hattının kasabanın hemen güneyindeki Cemetery Tepesi’ne çekilmesine zorlayan genel bir ilerleme emri verdi.
Gece boyunca Meade’in geri kalan kuvveti de geldi ve sabaha karşı Birlik Generali Winfield Hancock güçlü bir Birlik hattı oluşturdu. 2 Temmuz’da, General James Longstreet Birlik kuvvetlerinin sol kanadına karşı ana Konfederasyon saldırısını yönetecekti fakat saldırı saat öğleden sonra 4’e kadar yapılamadı ve böylece Federal kuvvetlerin pozisyonlarını güçlendirmek için zamanları oldu. Böylece, savaşın en ağır çatışmalarından bazıları başladı ve Birlik kuvvetleri, stratejik konumlarının kontrolünü ağır bir zayiat verseler de sürdürdüler. Üç saat sonra savaş sona erdi ve Gettysburg’daki ölülerin sayısı binleri bulmuştu.
3 Temmuz’da sağ ve sol kanatta başarısız olan Lee, Meade’in merkezine bir saldırı planladı. General George Pickett’ın emrinde 15.000 kişilik güçlü bir kol organize edildi ve Lee, Birlik kuvvetlerinin pozisyonuna büyük bir bombardıman emri verdi. 10.000 Federal, Konfederasyon topçu kuvvetlerinin saldırısına cevap verdi ve silahlar, bir saatten fazla bir süre boyunca, Amerikan İç Savaşı’nın en ağır muharebesinde savaş alanını kasıp kavurdu. Öğleden sonra saat 3’te Pickett, kuvvetlerini hiç kimsenin olmadığı bölgeye götürdü ve Lee’nin bombardımanının başarısız olduğunu gördü. Pickett’ın emrindeki kuvvetler Cemetery Sırtı’na giden bir millik mesafeyi geçmeye çalışırken, Birlik topçuları, Pickett’ın hatlarında büyük yarıklar açtı. Bu esnada, Yankee piyadeleri “Pickett Hücumu”nun ana gövdesini sardı ve Konfederasyon kuvvetlerini öldürmeye başladı. Yalnızca birkaç yüz Virginialı Birlik hatlarına ulaşabildi ve sadece birkaç dakika içerisinde hepsi ya öldü ya öldürüldü ya da esir edildi. Bir saatten kısa bir süre içerisinde 7.000’den fazla Konfederasyon askeri ölmüş veya yaralanmıştı.
Bitkin haldeki iki ordu da 4 Temmuz gecesine -Lee geri çekilene- kadar pozisyonlarını korudu. Potomac Ordusu, geri çekilen Konfederasyon kuvvetlerini takip edemeyecek kadar zayıftı ve Lee, ordusunu -bir daha işgal etmemek üzere- Kuzey’in dışına çıkardı. Gettysburg Muharebesi, Amerikan İç Savaş’ında bir dönüm noktasıydı ve Birlik kuvvetlerinden 23.000 kişinin öldürülmesine, yaralanmasına veya kaybına neden oldu. Konfederasyon kuvvetlerinden ise yaklaşık 25.000 kişilik kayıp verildi. 19 Kasım 1863’te Başkan Lincoln, -Gettysburg Muharebesi’nin yapıldığı yerde- yeni bir ulusal mezarlığın ithaf edilmesi esnasında ünlü Gettysburg Konuşması’nı yaptı. Amerikan İç Savaşı, Nisan 1865’te General Lee’nin Kuzey Virginia Ordusu’nun teslim olmasıyla sonuçlandı.
*Yazıdaki görseller orijinal metinde bulunmayıp çeviren kişi tarafından eklenmiştir.
MERGEN 